Program Kreativna Evropa, čiji je dio i Bosna i Hercegovina, veoma je važan za državu, prvenstveno u smislu razvoja kulturnog i kreativnog sektora, te njegovog povezivanja s evropskom dimenzijom i postojećim praksama.
Kroz ovaj program bh. organizacije imaju priliku unaprijediti svoj rad, stvoriti novu vrijednost, graditi i razvijati publiku te, prvenstveno, promovisati stvaralaštvo na evropskom tržištu. Jedan od glamuroznijih događaja u BiH jeste Sarajevo Film Festival, a dio njega finansira se upravo iz budžeta projekta Kreativna Evropa.
Angelina Jolie i Brad Pitt samo su neka od svjetskih priznatih imena u filmskoj industriji koji su posjetili glavni grad Bosne i Hercegovine. S crvenog tepiha u Sarajevu publiku je pozdravio i neprikosnoveni svjetski glumac Morgan Freeman. Oni, kao i mnoge druge svjetske filmske zvijezde, su bili samo jednim povodom, a to je jedan od većih filmskih festivala u Evropi, a to je Sarajevo film festival.
Iz direkcije SFF-a podsjećaju kako su CineLink Dani filmske industrije osnovni pokretač ovoga festivala koji se finansira iz budžeta programa Kreativna Evropa. Oni su od 2014. godine korisnici sredstava Kreativna Evropa za različite projekte.
Korisnici programa Kreativna Evropa nisu samo višemilionski projekti, kao što je SFF, nego i oni manji. Jedan od takvih projekata je rebrendiranje kulturnih ustanova Zapadnog Balkana. Cilj je bio unaprijediti vidljivost ustanova, što je bio jedan od osnovnih problema. Među četriri kulturne ustanove iz regije koordinator projekta je bio Kulturni centar u Trebinju. Projekt je relizovan tokom tri godine. Osim regionalnih institucija, bile su uključene i institucije iz Marseja i Beča.
Finansijska podrška, međunarodna saradnja, promocija kulture i umjetnosti, profesionalni razvoj, povećanje pristupačnosti, jačanje sektora kulturne i kreativne industrije i povećanje mobilnosti, neki su od benefita programa. Dok je za državu Bosnu i Hercegovinu podrška kulturnom sektoru, promocija kulturnog naslijeđa, međunarodna vidljivost, ekonomski doprinos, socijalna kohezija i inkluzija, profesionalni razvoj, regionalne saradnje, pristup evropskim fondovima i znanju.
Kreativna Evropa je vodeći program u Evropskoj uniji, kazali su u Delegaciji Evropske unije. BiH je u 2023. godini povukla milion i po eura, ali to nije konačna suma. Dok je godina prije obilježena kao rekordna s dva i po miliona eura. Tokom realizacije projekata osam bh. organizacija su bili koordinatori, a zainteresovanost je sve veća, 30 posto u odnosu na raniji period.
Sarajevo Film festival je prošle godine privukao 10.000 turista, što je omogućilo priliv od 51,6 miliona KM i zaposlenje 1.385 radnika. Ekonomska aktivnost indirektno vezana za samo održavanje festivala procijenjena je na 10,3 miliona KM prometa i 99 radnih mjesta godišnje. SFF okupljaja više od 1200 filmskih i televizijskih profesionalaca koji žele predstaviti svoje projekte, istakla je Marković dok je govorila o programu Kreativna Evropa.
BiH nema finansijsku moć da bi iznijela projekte koji se finansiraju putem programa, govori nam Papac. On ističe kako je sektor kulture najviše pogođen tokom pandemije, pa je tako fond s milijardu i po eura povećan na dvije i po milijarde eura.
Zlatnog medvjeda je dobila Jasmila Žbanić, Oskara Danis Tanović, samo su neka priznanja za bh. filmsku industirju. Ustvari, kultura je pokretač kontinenta, ističu u Delegaciji Evropske unije koji su itekako prepoznali kvalitet i potencijal koji BiH ima.
Onde gdje kultura, sport i ostale društvene aktivnosti prestaju, počinje politika koja bi trebala doprinijeti većem razvoju.
(Dž. Sarić – Kozić)
